Zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami często kojarzy się z problemami, koniecznością dostosowania stanowiska pracy czy dodatkowymi kontrolami. W rzeczywistości wystarczą drobne zmiany w biurze, by pracownik z orzeczeniem mógł bez problemu wykonywać swoje obowiązki, a firma zyskała pozytywny wizerunek oraz… korzyści finansowe.
Wielu pracodawcom PFRON, czyli instytucja, która przeznacza środki na rehabilitację zawodową i społeczną oraz zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami, kojarzy się z koniecznością opłacania składek. Rzeczywiście, zgodnie z prawem wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych musi uiszczać każdy przedsiębiorca, który zatrudnia w swojej firmie co najmniej 25 pracowników i nie ma wśród nich 6% osób z niepełnosprawnościami.
Wniosek jest prosty – z finansowego punktu widzenia warto zatrudniać osoby z niepełnosprawnościami (lub ze schorzeniami specjalnymi). Jeśli firma, której zespół liczy 25 osób zatrudnia OzN na 1,5 etatu (6%), zostaje zwolniona z opłat na PFRON. Niektóre przedsiębiorstwa korzystają także z opcji dokonania w danym miesiącu zakupu usługi (z wyjątkiem handlu) lub produkcji od zakładu pracy chronionej – wówczas również opłaty na PFRON będą niższe.
Ile wynosi składka na PFRON? Składkę na PFRON wylicza się mnożąc 40,65% przez średnie wynagrodzenie brutto i liczbę etatów, których brakuje do uzyskania 6% wskaźnika zatrudnienia OzN. Dla przykładu: jeśli firma, w której pracuje 40 osób nie zatrudnia osób z orzeczeniem o niepełnosprawności, miesięcznie płaci do PFRON 4468,44 zł. Jeśli zatrudni 1 OzN na pełen etat, składka wynosi już 2606,59 zł. Jeśli wszystkie wymagane etaty w firmie według obliczonego wskaźnika należałyby do osób z niepełnosprawnością, w kieszeni przedsiębiorcy pozostałoby kilka tysięcy złotych. Ale to nie wszystko.
Pracodawca zatrudniający osoby z niepełnosprawnością może ubiegać się o dofinansowanie do ich wynagrodzenia. Dotyczy to także firm, które zatrudniają mniej niż 25 pracowników i nie opłacają składek na PFRON. Kwoty dofinansowania to 1950, 1200 lub 450 zł na jednego pracownika w zależności od stopnia niepełnosprawności. Jeśli występują także schorzenia specjalne (choroba psychiczna, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia umysłowe, epilepsja, choroby narządów wzroku) pracodawca może otrzymać dodatkowo 1200 zł, 900 zł lub 600 zł w zależności od stopnia niepełnosprawności.
Jakie warunki należy spełnić w celu uzyskania dofinansowania? Przede wszystkim zatrudniać OzN zgodnie z przepisami prawa pracy i posiadać dokument potwierdzający jej status niepełnosprawności od pierwszego dnia zatrudnienia. Wszystkie elementy kosztów płacy muszą zostać opłacone w terminie, a wynagrodzenie pracownika nie może być wypłacane “do ręki”, lecz na rachunek bankowy lub przekazem pocztowym na adres zamieszkania.
W pierwszym miesiącu po rozpoczęciu pracy przez OzN pracodawca musi także wykazać tzw. efekt zachęty. Jak to zrobić? Wystarczy udowodnić, że po zatrudnieniu OzN wzrosło zatrudnienie w firmie lub że pracownik podjął pracę na wakacie zwolnionym w warunkach określonych w art. 26b ust. 4 pkt 1-6 i ust. 5 ustawy, tzn. pracodawca nie dokonał zwolnienia innego pracownika, by przyjąć OzN.
Jak uzyskać dofinansowanie do wynagrodzenia OzN? Konieczne będzie przygotowanie papierowego wniosku WN-D wraz załącznikami. Kiedy to zrobić? Po zatrudnieniu pracownika z orzeczeniem i wypłaceniu mu pierwszego wynagrodzenia. Co istotne, przedstawiciele najbliższego oddziału PFRON mogą przeprowadzić bezpłatne szkolenie i pomóc w wypełnieniu dokumentów. Następnie wniosek należy wysłać do biura PFRON w Warszawie. Jeśli wszystkie formalności zostaną dopełnione prawidłowo, środki dofinansowania zostaną przekazane do 25 dni.
Należy pamiętać, że kolejne wnioski składa się co miesiąc do oddziału PFRON właściwego terytorialnie dla siedziby firmy. Na szczęście można to robić online – wniosek elektroniczny znacznie przyspieszy proces. Wystarczy wypełnić 1 wniosek z kilkoma załącznikami dla wszystkich zatrudnianych pracowników z niepełnosprawnością.
Warto dać szansę pracownikom z orzeczeniem o niepełnosprawności. Może się okazać, że poza korzyściami finansowymi, zyskamy zaangażowaną i lojalną kadrę, a firma będzie postrzegana jako walcząca z wykluczeniem i odpowiedzialna społecznie.
Angelika Hałoń
