Większość z nas albo przeszła już kiedyś przez rozmowę kwalifikacyjną, albo ma ten etap dopiero przed sobą. Faktem jest, że raczej nie da się jej pominąć ubiegając się o pracę. Warto więc dobrze się przygotować, ponieważ pierwsze, dobre wrażenie można zrobić tylko raz.
Jestem zawodowym rekruterem i w tym artykule podzielę się z Wami praktycznymi radami w jaki sposób przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej, jak się podczas niej zachować, a czego lepiej unikać.
Rozmowa kwalifikacyjna jako element procesu rekrutacji
Proces rekrutacji składa się z kilku etapów, a ich centralnym punktem jest rozmowa kwalifikacyjna. To właśnie po niej kandydat powinien otrzymać feedback i informację o finalnej decyzji firmy.
Czym jest rozmowa kwalifikacyjna?
To spotkanie rekrutera/ managera/ osoby technicznej z kandydatem.
To, o czym często jako kandydaci zapominamy, to że jej celem jest nie tylko weryfikacja, czy kandydat spełni oczekiwania managera, ale też czy manager, firma i rola spełniają oczekiwania kandydata. Rozmowa trwa zazwyczaj od pół do półtorej godziny.
Jak przygotować się do rozmowy rekrutacyjnej i o co spytać przed spotkaniem?
Aby oszczędzić sobie niepotrzebnego stresu, warto dopytać o poniższe podpunkty. Choć mogą się one wydawać oczywiste, uzyskane informacje będą dla Was przydatne.
O co warto dopytać:
- Kto będzie uczestniczył w spotkaniu?
- Ile ono potrwa?
- Czego można się spodziewać? Np. czy będzie cześć po angielsku/ techniczna?
Jeżeli spotkanie nie jest online:
- Jak dojechać na miejsca spotkania? Czy jest parking/ przystanek autobusowy?
- Kogo wskazać na recepcji?
- Czy coś ze sobą zabrać, np. dowód osobisty?
Jeżeli rozmowa jest online:
- Przez jaką aplikację odbędzie się spotkanie? Czy wcześniej trzeba ją sprawdzić?
Co powinniśmy sprawdzić przed samą rozmową?
Informacje na temat firmy:
- stronę www, profil firmy w social media np. na LinkedIn,
- obszar działalności, misja, wartości,
- informacje o aktualnych sukcesach lub trudnościach/wyzwaniach.
Informacje na temat roli, na którą aplikujemy:
- analiza ogłoszenia o pracę,
- co jest wymagane i jak to pokrywa się z naszymi kompetencjami/ doświadczeniem (co wartościowego możemy wnieść do zespołu),
- czy jest wymagana znajomość j. angielskiego/ innego j. obcego i w jakim stopniu się nim posługuje,
zastanówmy się, czemu aplikujemy na to stanowisko – nasza motywacja będzie mieć duże znaczenie!
Należy również pamiętać, że kompetencje miękkie (np. komunikatywność), są oceniane jeszcze nawet przed tym, kiedy padnie pierwsze pytanie! Rekruter/ manager będą zwracać uwagę na to, czy jesteśmy osobą, z którą łatwo można nawiązać kontakt, otwartą, wyrażającą się z szacunkiem o innych.
Co ze sobą zabrać na spotkanie?
- dokumenty aplikacyjne (CV, ewentualnie portfolio),
- referencje,
- przygotowane pytania,
- coś do pisania i robienia notatek,
- wydrukowany opis ogłoszenia, na które aplikowaliśmy – dzięki temu, będziemy mogli łatwiej wychwycić jeżeli to, czego dowiemy się o roli na spotkaniu nie będzie pokrywać się z informacjami zawartymi w ogłoszeniu.
Jakich pytań można się spodziewać podczas rozmowy kwalifikacyjnej?
- Pytań o motywację np.: Dlaczego aplikujemy na tę rolę? Czemu chcemy pracować w danej firmie?
- Co wydarzyło się w naszej obecnej pracy, że chcemy zakończyć współpracę?
- Pytań o odniesione sukcesy np.: Czym w odniesieniu do naszej obecnej pracy chcielibyśmy się pochwalić?
- Jakie są nasze mocne i słabe strony?
- Jakie są obowiązki na naszym obecnym stanowisku?
- Jakie są nasze oczekiwania finansowe i dostępność?
- Pytania sprawdzające j. angielski, np.: Can you tell us what do you do in your free time? Do you have any hobby? How did you spend your vacation? Jedno z pyt.1-7 w j. ang.
Niezależnie od tego, jakie pytanie padnie, najważniejsze, żeby odpowiedzi były prawdziwe. Kłamstwo w tym zakresie totalnie się nie opłaca!
Dlaczego powyższe pytania padają na rozmowie rekrutacyjnej i jak na nie odpowiedzieć?
Ad.1. Pytania o motywację.
Mają za zadanie sprawdzić, czy kandydat faktycznie chce pracować na tym stanowisku i w danej firmie, czy też wysłanie CV było przypadkowe.
Dobre odpowiedzi to takie, które pokażą, że mamy wiedzę na temat stanowiska / firmy i na jej podstawie świadomie zaaplikowaliśmy. Oczywiście najważniejsze, żeby nasze odpowiedzi były prawdziwe.
Ad. 2. Co wydarzyło się w naszej obecnej pracy, że chcemy zakończyć współpracę?
Trzeba uważać na to pytanie. Rekruter bada, czy nie ma czegoś niepokojącego w tej sytuacji, np. czy nie wchodziliśmy w konflikty z szefem lub zespołem.
Ad. 3. Pytanie o odniesione sukcesy
Warto przemyśleć swoje dotychczasowe życie zawodowe i przygotować sobie przykłady wykonanych zadań, z których jesteśmy dumni.
Przede wszystkim powinny być to zadania samodzielne. Mogą być również grupowe, ale wtedy powinniśmy zaznaczyć, jaka konkretnie była nasza rola.
Nie musi to być bardzo duży, spektakularny sukces. Może być to np. dobry pomysł, którego realizacja pomogła zespołowi/ klientowi; sytuacja, w której sami wyszliśmy z inicjatywną; dodatkowy projekt; usprawnienie procesu albo dobrze wykonane trudne zadanie.
Rekrutera nie interesują szczegóły zadania – zwróci bardziej uwagę na nasz wkład w sukces zadania.
Ad. 4. Jakie są nasze mocne i słabe strony?
Mocne strony:
Podaj przykład i uzasadnij, dlaczego tak sądzisz. Warto przyjrzeć się zwłaszcza tym cechom, o których wspomniano w ogłoszeniu.
Słabe strony:
Najlepiej podać słabość, z którą już sobie poradziliśmy. Opcjonalnie można wymienić też taką, która nie będzie mieć znaczenia przy pracy na stanowisku, na które aplikujemy.
Ad.5. Jakie są obowiązki na naszym obecnym stanowisku?
To pytanie na pewno się pojawi, w związku z czym warto przemyśleć, co robimy w pracy i którymi z tych zadań warto się pochwalić.
Ad. 6. Jakie są nasze oczekiwania finansowe i dostępność?
Oczekiwana finansowe:
Wiele osób nie jest przygotowanych na pytanie o finanse, a jest ono kluczowe dla osób przeprowadzających rekrutacje. Weryfikuje ono po prostu, czy firmę na takiego pracownika stać.
Należy podać konkretną kwotę brutto lub netto, opcjonalnie minimum, za jakie zgodzilibyśmy się przyjąć ofertę oraz optimum, które byłoby dla nas satysfakcjonujące.
Nie musimy się tłumaczyć ani wyjaśniać czemu podaliśmy taką a nie inną kwotę.
Dostępność:
To pytanie weryfikujące jaki mamy okres wypowiedzenia, od kiedy jesteśmy gotowi przyjść do pracy. Można sprawdzić to ze swoim działem kadr w obecnej firmie lub sprawdzić ogólne zasady w Internecie.
Ad. 7. Pytania sprawdzające j. angielski / inny język obcy
Najlepiej poćwiczyć odpowiedzi na parę pytań, które mogą się pojawić. Mogą to być pytania o wakacje, hobby, ulubioną książkę, film, obowiązki w pracy lub jedno z pytań, które już wcześniej omówiliśmy.
Czego nie robić i jakich pytań lepiej nie zadawać?
Podczas rozmowy kwalifikacyjnej powinniśmy zadbać o to, żeby przedstawić się jako osoby zaangażowane w powierzone zadania. Jeżeli powiemy, że zaaplikowaliśmy, bo po prostu chcemy pracować, a rodzaj wykonywanej pracy nie ma znaczenia, to wyjdziemy na osoby, które nie do końca świadomie wybrały daną rolę. Lepiej zastanowić się nad powodami, jakie zadecydowały o tym, że wybraliśmy właśnie to konkretne ogłoszenie spośród innych.
Równie źle, jak nieprzemyślana aplikacja (a nawet gorzej), wygląda zaskoczenie kandydata informacją z własnego CV. Jeżeli nie pamiętamy, co sami zapisaliśmy, to wygląda jakbyśmy kłamali, a przynajmniej nie poświęcili minimum czasu na przygotowanie.
Nieszczególnie dobrze wygląda też sytuacja, w której nie pamiętamy nazwy firmy, tego czym się zajmuje lub nazwy stanowiska, na które wysłaliśmy CV.
Lepiej też spisać sobie listę pytań, jakie chcielibyśmy zadać w związku z rekrutacją. Brak pytań może świadczyć o braku zaangażowania, o tym że nie traktujemy poważnie tego spotkania.
Starając się o nową pracę nie powinniśmy zapominać o szacunku w stosunku do obecnej. Negatywne lub obraźliwe wypowiedzi na temat obecnego szefa, kolegów z zespołu albo przekazywanie informacji poufnych będą świadczyć źle przede wszystkim o nas samych. Zaprezentujemy się jako osoby nielojalne, a nasi rozmówcy mogą odnieść wrażenie, że w przypadku przyjęcia nas do pracy, za jakiś czas w taki sam obraźliwy sposób moglibyśmy wypowiadać się o nich.
Podsumowanie
Kiedyś, podczas szkolenia z wystąpień publicznych zadałam pytanie: w jaki sposób przygotować się do nich tak, żeby bez tremy i w sposób ciekawy dla odbiorców przejść przez prezentację? Usłyszałam, że rozwiązaniem jest realizacja 3 punktów: przygotowanie, przygotowanie i jeszcze raz przygotowanie.
Tak samo jest w przypadku rozmowy kwalifikacyjnej. Im więcej czasu poświęcimy na przygotowanie się do niej, posprawdzamy informacje na temat firmy, przemyślimy swoja motywację, tym lepiej pójdzie nam już podczas samego spotkania. Nie bez znaczenia jest też praktyka. Sami zauważycie, że dużo lepiej i swobodniej będziecie się czuć na czwartej rozmowie niż na pierwszej. Niektóre pytania, które się powtórzą, już sobie zdążycie przemyśleć, będziecie też mieć więcej pewności siebie. Dlatego zachęcam, żeby absolutnie nie demotywować się nawet jeżeli nie zostaniemy zatrudnieni po pierwszych rozmowach. Da nam to możliwość wyciagnięcia cennych wskazówek jak lepiej poradzić sobie na kolejnych. Powodzenia!
–
Jagoda Jurek
IT Rekruter z ponad 8- letnim doświadczeniem w HR i rekrutacji IT. W czasie swojej kariery zawodowej miała okazję pracować dla firm, takich jak: IBM, NGA HR i Capgemini. Obecnie, w ING Tech Poland, zajmuje stanowisko Specjalisty (Recruitment Expert II) i wspiera kandydatów aplikujących do firmy. Do jej głównych obowiązków należy przeprowadzanie rozmów kwalifikacyjnych. Oprócz rekrutacji zajmowała się również obszarem szkoleń, employer brandingu i budowania marki osobistej w Social Media. Organizator i prezenter 2 edycji wydarzenia #TechForHer – bezpłatnych webinarów, szkoleń i prezentacji dla kobiet, które pracują w IT lub chciałyby rozpocząć karierę w tej branży. Prowadziła również szkolenie z tworzenia profilu na LinkedIn w ramach warsztatów dla studentów, dla managerów, jak również podczas pierwszej edycji #TechForHer. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, prywatnie fanka włoskiego jedzenia, Star Wars i kultury hiszpańskiej.
