Kraków to jedno z polskich miast, które cieszy się szczególną popularnością wśród turystów z całego świata. Miasto ma niezwykłe znaczenie dla historii Polski, polskiego Kościoła, oraz wielką wartość artystyczną zgromadzonych tu dzieł sztuki i architektury. Dlatego tak ważne jest, by było bardziej przyjazne dla wszystkich turystów, także tych z różnymi niepełnosprawnościami.
W ramach tych działań, dzięki którym miasto stało się bardziej przyjazne dla osób z niepełnosprawnościami, postawiono w różnych miejscach w centrum Krakowa makiety prezentujące zabytki znajdujące się na Drodze Królewskiej.
Droga Królewska to szlak historyczny, którym przed wiekami przemieszczali się polscy monarchowie. Dzisiaj spacer tą trasą może stać się fascynującą podróżą przez serce dawnej stolicy Polski.
Projekt „Droga Królewska dla turysty z niepełnosprawnością” adresowany jest do osób z niepełnosprawnością narządów ruchu oraz wzroku. W ramach projektu powstały modele różnych zabytków w centrum Krakowa w ich obecnej formie albo odwzorowujące to, jak wyglądały w przeszłości. Postumenty są tak zbudowane, aby umożliwić podjazd na wózkach osobom z niepełnosprawnością ruchową. Każdy z modeli opisany jest w języku polskim i angielskim, a także za pomocą alfabetu Braille’a.
Makiety zaprojektował i wykonał rzeźbiarz Karol Badyna, profesor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Projekt finansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, zrealizował Urząd Miasta Krakowa w latach 2008–2010 w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego.
Droga Królewska dla turysty z niepełnosprawnością składa się z 14 modeli. Pierwszy znajduje się w pobliżu Bramy Floriańskiej i przedstawia Barbakan, wraz z częścią murów obronnych.
Drugą makietę można zobaczyć po drugiej stronie Bramy Floriańskiej, przy ulicy Floriańskiej. Prezentuje ona Stare Miasto i przebieg całej Drogi Królewskiej z jej najistotniejszymi zabytkami.
Trzecia makieta umieszczona na fasadzie Domu Jana Matejki przy ulicy Floriańskiej, przedstawia twarz tego słynnego malarza.
Kolejny model prezentuje kościół Mariacki. Ustawiony jest na placu Mariackim zaraz obok kasy biletowej katedry.
Na samym Rynku Głównym, znajdują się dwa kolejne punkty trasy. Pierwszy z nich znajduje się przed Sukiennicami od strony ulicy św. Jana i prezentuje ich obecną formę, a drugi pod Wieżą Ratuszową. Poza samą wieżą, można zobaczyć dawny ratusz, rozebrany w XIX w.
Idąc na zachód od rynku, ulicą Szczepańską dojdziemy do placu o tej samej nazwie. W jego południowo-wschodniej części zobaczymy makietę, przedstawiającą gotycki kościół św. Szczepana, który został rozebrany na początku XIX stulecia. To od tej nieistniejącej już świątyni pochodzi obecna nazwa tego miejsca.
Następne dwie makiety odwołują się do franciszkańskiej świątyni. Pierwsza, zamontowana w pobliżu wejścia do kościoła od strony Plant, prezentuje zespół klasztorny oo. Franciszkanów. Druga makieta umieszczona w pobliskim Pawilonie Wyspiańskiego przedstawia witraż „Bóg Ojciec – Stań się”, który w oryginale można podziwiać właśnie u krakowskich franciszkanów.
Makietę kościoła Wszystkich Świętych, który został zburzony w czasach Wolnego Miasta Krakowa (1815–1846), można zobaczyć na placu Wszystkich Świętych. Nazwa placu stanowi pamiątkę po zburzonej świątyni.
Kolejne dwa modele na Drodze Królewskiej dla turysty z niepełnosprawnością znajdują się na ulicy Grodzkiej: przed jezuickim kościołem św. św. Piotra i Pawła, prezentujący ten właśnie kościół, oraz przy murze kościoła św. Andrzeja, gdzie przedstawiono romańskie okno z tej świątyni.
W sieni oddziału Muzeum Narodowego przy ulicy Kanoniczej 17, czyli w Pałacu Biskupa Erazma Ciołka, znajduje się makieta obrazująca, jak ten budynek wyglądał na początku XVII w.
Ostatni model na trasie przedstawia Wawel w obecnej zabudowie. Makietę można znaleźć po południowo-zachodniej stronie Wzgórza Wawelskiego i przedstawia ona katedrę, Zamek Królewski i pomnik Kościuszki.
W Krakowie jest jeszcze jedna ciekawa makieta, znajdująca się już poza trasą Drogi Królewskiej. Ustawiono ją w północnej części placu Matejki i prezentuje zabudowę placu z przełomu XIX i XX stulecia.
Projekt „Droga Królewska dla turysty z niepełnosprawnością” to bardzo ciekawa propozycja na spędzenie wolnego czasu, szczególnie dla osób poruszających się na wózkach lub z innymi niepełnosprawnościami ruchu i wzroku, które utrudniają im poznanie niektórych zabytków Drogi Królewskiej w rzeczywistych rozmiarach.
Makiety cieszą oko precyzyjnie wykonanymi detalami. Dzięki tej precyzji wykonania osoby z wadami wzroku mogą poznać zabytki z pomocą dotyku. Modele są też bogate w wiedzę o obecnym i dawnym Krakowie. Dla osób interesujących się historią, niezwykle ciekawe będzie zobaczenie na modelach budynków, które już nie istnieją, a zostawiły po sobie np. nazwę placu. Mam nadzieję, że powyższy artykuł zachęcił Państwa do zobaczenia Drogi Królewskiej w tej oryginalnej formie, jaką są makiety z brązu.
Maria Mol