1,5% podatku i zbiórki publiczne

Co zrobić w wypadku, kiedy do protezy, sprzętu ortopedycznego, albo rehabilitacji wciąż brakuje cennych środków?

1,5% podatku

Jeśli jesteś osobą z niepełnosprawnością i znajdujesz się w trudnej sytuacji, możesz poszukać, zgłosić się i skorzystać z pomocy różnorodnych organizacji pożytku publicznego.

Fundacje, stowarzyszenia i inne podmioty noszące tytuł OPP (tutaj ich lista) w ramach swojej działalności prowadzą zbiórki 1,5% podatku na rzecz swoich podopiecznych. Często OPP udostępniają też dedykowane subkonta, na których środki mogą być zbierane cały rok.

Zbiórki publiczne

Weź sprawy w swoje ręce! Dzięki popularnym w Polsce serwisom crowdfundingowym możesz zbierać środki na co tylko potrzebujesz – protezę, wózek, rehabilitację. Wystarczy, że założysz konto, opiszesz swój cel i poprosisz o wsparcie.

Jak zorganizować zbiórkę crowdfundingową w internecie?

Zbiórki społecznościowe to rodzaj finansowania nieinstytucjonalnego, w którym duża grupa osób wpłaca stosunkowo niewielkie kwoty i w ten sposób “zrzuca się” na wspólny cel. Od kilkunastu lat obserwujemy w Polsce wzrost popularności tego typu akcji. Związane jest to z jednej strony z rozwojem płatności internetowych, a z drugiej powszechnością mediów społecznościowych. Dziś praktycznie każdy może zorganizować w internecie zbiórkę na dowolny cel i zdobyć finansowanie od szerokiej grupy ludzi.

Zbiórki crowdfundingowe można porównać do tradycyjnego zbierania darowizn do puszki. Ludzie wrzucają drobne kwoty, które zapełniają puszkę. Jedni wrzucają mniej, inni więcej, jednak wszyscy robią to, aby wspomóc inicjatywę, na którą zbierane są środki.

Jeśli rozważasz organizację podobnej akcji, aby zebrać środki na swoje leczenie, sprzęt ortopedyczny czy rehabilitację, to z tego artykułu dowiesz się, na co zwrócić uwagę, aby odnieść jak najlepszy efekt.

Na początku pragnę zaznaczyć, że nic nie dzieje się samo. Zbieranie pieniędzy, czy to offline czy online, nie zawsze jest łatwe. Samo opublikowanie zbiórki w serwisie crowdfundingowym nie przyniesie zaskakujących rezultatów. Jedynym zaskoczeniem może być… brak wpłat. Jednak jeśli się w to zaangażujesz, weźmiesz sprawy w swoje ręce i poświęcisz odrobinę czasu, już niebawem możesz cieszyć się niezbędnymi środkami finansowymi.

Ludzie chcą pomagać

Dlaczego w ogóle warto przyjrzeć się i rozważyć opcję zbiórki społecznościowej w ramach finansowania swojego leczenia?

Po pierwsze, jest to opcja, nad którą masz 100% kontroli. Oczywiście występują różne zmienne, które wpływają na to, ile pieniędzy uda się ostatecznie zebrać, natomiast ten wynik jest w zasadzie efektem Twojego zaangażowania w przygotowanie i prowadzenie akcji oraz posiadanych zasobów.

Po drugie, jest to stosunkowo łatwa opcja. Nie musisz kwestować z puszką w miejscach publicznych, nie musisz zgłaszać zbiórki publicznej, w zasadzie większość pracy możesz wykonać z domu, sprzed swojego komputera.

Trzeci argument, myślę, że najistotniejszy, to fakt, że ludzie lubią i chcą pomagać. Wystarczy dać im taką możliwość, a zobaczysz, że z chęcią odpowiedzą na Twój apel. Tylko za pośrednictwem serwisu Siepomaga.pl 5,6 mln użytkowników przekazało wsparcie o łącznej wartości ponad 1 mld zł.

Najtrudniejszym aspektem, który jest bardzo często barierą przed realizowaniem zbiórek, jest wstyd przed proszeniem o pomoc. Jako ludzie mamy opory przed wyciągnięciem ręki po pomoc, mimo że wiele osób jest skłonnych nam tę pomoc okazać.

Pomyśl, że dzięki otrzymanej pomocy, możesz wrócić do sprawności, aktywności fizycznej i zawodowej i sam/sama w przyszłości pomagać innym. Zanim przystąpisz do tworzenia zbiórki, musisz zrozumieć właśnie tę jedną rzecz – nie ma nic złego w proszeniu innych o pomoc.

Zanim zaczniesz

Zanim przejdziesz do szczegółów związanych z przygotowaniem zbiórki, warto na chwilę się zastanowić i odpowiedzieć sobie na kilka pytań, które wyznaczą Ci dalszy kierunek działań.

Co to jest za projekt? Innymi słowy, na co chcesz zebrać środki?
Dlaczego jest to ważne? Dlaczego jest to ważne dla Ciebie i dlaczego ma to być ważne dla darczyńców?
Co chcę przez to osiągnąć? Co Ci da sfinansowanie danego celu? Samodzielność? Powrót do pracy? Możliwość realizowania pasji?
Kto jest grupą docelową? Gdzie znajdę potencjalnych darczyńców i jak do nich dotrę?
Jak będę się komunikował? W jaki sposób przekażę cel zbiórki i poproszę o wsparcie?
Kiedy projekt zostanie zrealizowany? Jak definiuję sukces zbiórki? Kiedy mogę sobie powiedzieć: “Udało się!”?
Jak długo będzie trwała zbiórka? Ile czasu daję sobie na zebranie środków?
Ile pieniędzy chcę zebrać? Ile pieniędzy potrzebuję? Czy ponoszę jakieś koszty w związku ze zbiórką?
Co jeśli mi się nie uda? Co jeśli zbiorę mniejszą kwotę albo nie zbiorę nic? Jak do tego podejdę?
Kto jeszcze może na tym zyskać? Komu może zależeć, aby mi się udało? Rodzinie? Pracodawcy? Lekarzowi?
Dlaczego ktoś miałby mnie wesprzeć? Czym przekonam innych do tego, że warto mi pomóc?

Im więcej odpowiedzi na te i podobne pytania uda Ci się zebrać, tym mniej pracy będziesz mieć do wykonania później. Odpowiedzi na te pytania będą bowiem tworzyć opis projektu, a później sposób jego komunikacji. Zaczniesz więc zaczniesz, daj sobie chwile na przemyślenie tych kwestii, spisz wnioski i przejdź do kolejnego kroku.

Przygotowanie zbiórki

Myśląc o przygotowaniu zbiórki i zamieszczeniu jej na platformie crowdfundingowej, musimy mieć w głowie podstawowe 5 elementów: obowiązkowo tytuł, opis i zdjęcia/grafiki, opcjonalnie wideo i nagrody za wsparcie.

Tytuł projektu

Tytuł zbiórki to czynnik, który w dużej mierze decyduje o tym, czy osoba trafiająca na komunikat np. w mediach społecznościowych, zdecyduje się zapoznać z pełną treścią.

Zanim więc wybierzesz odpowiedni tytuł, stwórz listę 20-30 propozycji. Dlaczego? Zazwyczaj najlepsze pomysły pojawiają się po wyczerpaniu tych 20 najbardziej oczywistych.

Opis

Opis to tekst, w którym zachęcamy odwiedzających do przekazywania wpłat. Warto, aby uwzględnić w nim takie 4 obszary:

Zbiórka – na co zbieram środki, jaki jest cel, ile to coś kosztuje, jaki efekt zostanie osiągnięty, jeśli uda się zebrać środki?
Projektodawca, czyli Ty. Napisz coś o sobie, daj się poznać, podkreśl, dlaczego zebranie kwoty jest dla Ciebie ważne.
Darczyńcy – przekaż argumenty, które przekonają potencjalnych darczyńców do dokonania wpłaty.
Crowdfunding – wyjaśnij, dlaczego decydujesz się na taką formę finansowania. Możesz dodać, z jakich innych źródeł już korzystasz – to dodaje wiarygodności.

Grafiki i zdjęcia

Grafiki lub zdjęcia uatrakcyjniają i uautentyczniają przekaz. Z jednej strony tekst wzbogacony o elementy wizualne jest łatwiejszy w przyswojeniu, z drugiej nasze zdjęcie jako beneficjenta zbiórki nadaje jej personalnego charakteru. Jeśli nie posiadasz odpowiedniego zdjęcia, poproś kogoś bliskiego o zrobienie fotografii telefonem. Obecnie telefony robią bardzo dobre zdjęcia, więc to będzie w zupełności wystarczające.

Wideo

Krótki film, w którym omówimy najważniejsze elementy kampanii ma bardzo duże znaczenie dla powodzenia zbiórki, chociaż dodanie go w wielu platformach crowdfundingowych będzie opcjonalne. Przekaz w formie audiowizualnej jest bardziej bezpośredni, a jednocześnie atrakcyjniejszy dla odbiorców. Dzięki temu jest większa szansa, że zapoznają się z ideą projektu.

Za pomocą filmu łatwiej też zbudować więź i zaufanie z oglądającymi, ponieważ poza przekazem słownym możemy łatwiej przekazać komunikat niewerbalny. Takie nagranie powinno być krótkie. 1-3 minuty to absolutnie wystarczająco. Można w nim w pewien sposób streścić opis tekstowy, czyli wyjaśnić sens zbiórki, powiedzieć, dlaczego jest dla Ciebie ważna i zachęcić oglądających do wsparcia.

Ważne jest to, że nie potrzebujesz profesjonalnego nagrania. Ważne, żeby było estetyczne. Nagranie przekazu za pomocą telefonu nie jest niczym złym, a co więcej, pozwala oddać większa autentyczność, a tym samym mieć podobną skuteczność. Tak więc przemyśl, czy nie warto wzbogacić opisu zbiórki o materiał filmowy. Zachęcam Cię do tego, ponieważ może to być ważny element Twojej zbiórki.

Nagrody

Niektóre serwisy finansowania społecznościowego oferują możliwość oferowania nagród za wsparcie projektu w określonej kwocie. W przypadku zbiórek charytatywnych ma to mniejsze znaczenie, jednak warto rozważyć, czy nie dodać takiej możliwości, aby zwiększyć średnią wartość wpłaty od pojedynczych darczyńców.

Nagrody mogą mieć charakter niematerialny (np. podziękowanie mailowe, możliwość spotkania z beneficjentem, nagrania wideo, przestrzeń reklamowa) lub materialny (gadżety, pocztówki, produkty hand made, vouchery). Zakres nagród i ich charakter powinien zależeć wyłącznie od Twoich zasobów i możliwości. Należy pamiętać, że wszelkie koszty związane z nagrodami (np. koszt wysyłki) powinny zostać uwzględnione w finalnej kwocie zbiórki.

Porównanie portali crowdfundingowych

Istnieją różne serwisy pośredniczące w tworzeniu i organizowaniu zbiórek społecznościowych. Poniżej znajdziesz krótkie zestawienie serwisów, umożliwiających tworzenie zbiórek charytatywnych, wraz z informacją na temat prowizji, jaką pobierają w ramach zbiórki. Warto przy planowaniu kwoty, jaką chcesz zebrać, uwzględnić już tę prowizję, tak aby finalnie zebrana kwota pokryła również koszty zbiórki.

Serwisy crowdfundingowe można podzielić na dwie kategorie:

wszystko (All)
wszystko albo nic (All or Nothing)

Różnica jest taka, że w pierwszej kategorii masz możliwość wypłacenia wszystkich środków, jakie udało Ci się w trakcie zbiórki zebrać, niezależnie od tego, czy udało się osiągnąć 100% zakładanej kwoty. Natomiast w drugiej kategorii musisz osiągnąć próg 100% założonej kwoty, żeby uzyskać środki. W przeciwnym wypadku wpłacone kwoty automatycznie wracają do wpłacających. W przypadku zbiórek charytatywnych wiemy, że np. koszty leczenia są zjawiskiem ciągłym, więc zazwyczaj opcja “wszystko” będzie korzystniejsza. Plusem kategorii “wszystko albo nic” jest to, że bardziej mobilizuje do osiągnięcia minimalnego progu.

Pieniądze wpłacane na zbiórkę kumulowane są na wewnętrznym koncie zbiórki i po jej zakończeniu lub też w momencie, kiedy zlecisz wypłatę, przelewane są na konto bankowe.

Portal	Kategoria	Wypłaty	Prowizja
Zrzutka.pl	“wszystko”	w dowolnym momencie na konto	0% (możliwość przekazania darowizny dla portalu)
Siepomaga.pl	“wszystko”	wyłącznie na konto fundacji	6%
Pomagam.pl	“wszystko”	w dowolnym momencie na konto	0% (za zakładanie i prowadzenie zbiórki)
PolakPomaga.pl	“wszystko”	na konto fundacji lub w ramach refundacji kosztów	1,5% (możliwość przekazania darowizny dla portalu)

Promowanie zbiórki

Kiedy mamy już gotową zbiórkę, umieściliśmy ją w serwisie crowdfundingowym, musimy zająć się jej komunikowaniem tak, aby dotrzeć do jak najszerszej grupy osób, która zdecyduje się na wsparcie naszej akcji. Warto tutaj wyróżnić trzy grupy, a w zasadzie trzy kręgi, z których każdy jest trochę szerszy. Komunikację powinniśmy zacząć od najwęższego, przechodząc sukcesywnie na te szersze.

Pierwszym, najwęższym kręgiem są przyjaciele i rodzina, czyli nasi najbliżsi. Warto poprosić ich o wsparcie jeszcze zanim zaczniemy publicznie komunikować zbiórkę. Wykorzystujemy w ten sposób psychologiczny mechanizm dowodu społecznego – osoby, które wchodzą na stronę zbiórki widzą, że już kilka osób dokonało wpłaty i jakiś odsetek kwoty został już zebrany. Będą wtedy bardziej skłonni, aby się dorzucić niż wtedy, kiedy będzie tam widniało 0 zł. Dlatego bardzo ważne jest, aby w pierwszym kroku skupić się na kilku, kilkunastu osobach z naszego najbliższego kręgu i poprosić ich o wpłatę. Są to osoby, które nas lubią, ufają nam i chętnie nam pomogą na miarę swoich możliwości.

Drugim, szerszym kręgiem jest grupa osób w jakiś sposób powiązanych z naszą zbiórką. Możemy ją nazwać “społecznością”. W przypadku zbiórek charytatywnych to będą wszystkie osoby, które w jakiś sposób nas znają, z którymi mieliśmy wcześniej kontakt czy których mamy np. w znajomych na Facebooku. Mogą to być znajomi z naszej szkoły, ze studiów, z pracy, czy osoby poznane podczas realizowania wspólnego hobby. Jeśli mamy z takimi osobami zawiązaną już jakąś więź, zwiększa się prawdopodobieństwo, że przekażą darowiznę w ramach naszej zbiórki. Oczywiście nie każdy się na to zdecyduje, jednak ta grupa nadaje zbiórce rozpędu, dzięki czemu łatwiej jest dotrzeć do kolejnego kręgu potencjalnych darczyńców.

Do komunikacji z tymi osobami będziemy wykorzystywać własne kanały, czyli np. listę kontaktów w telefonie, własne profile w mediach społecznościowych, grupy zainteresowań, w których się udzielamy itp. Najbardziej skuteczny będzie tutaj bezpośredni kontakt, ponieważ z jednej strony nie wpadamy w pułapkę algorytmów portali społecznościowych, które obniżają nasz zasięg, a z drugiej odzew na personalne wiadomości jest znacznie większy.

Ponieważ te osoby nas znają, będą skłonne zrobić dla nas więcej, niż zupełnie obcy. Dlatego warto jest poprosić nie tylko o wpłaty, ale również udostępnienie/przesłanie informacji dalej. Tego typu wiadomość może wyglądać np. tak:

Cześć! Nie wiem, czy wiesz, ale obecnie prowadzę zbiórkę na zakup protezy nogi, która pozwoli mi wrócić do aktywnego życia. Jest to dość duża kwota, więc będę wdzięczny, jeśli wejdziesz w poniższy link i wpłacisz kilka złotych, które pomogą mi sfinansować ten zakup. Dodatkowo, jeśli masz taką ochotę i chcesz mi pomóc bardziej, udostępnij proszę ten link w swoich mediach społecznościowych, dzięki czemu dotrze do większej grupy ludzi. Z góry serdecznie dziękuję!

Po nadaniu rozpędu zbiórce z pomocą kręgu najbliższych i dalszych znajomych, możemy zacząć komunikować akcję do trzeciego, najszerszego kręgu – nieznajomych. Po części zadzieje się to automatycznie, poprzez udostępnienie zbiórki przez naszych znajomych. Po części powinniśmy zadbać o to samemu. Jak to zrobić? Po pierwsze możemy do nich dotrzeć poprzez media. Warto zacząć od mediów lokalnych, które mają wprawdzie niższe zasięgi, jednak są bardziej skłonne do napisania artykułu, wspomnienia w audycji czy przeprowadzenia wywiadu. Działa tu też mechanizm wspólnoty – jeśli pomocy potrzebuje ktoś z mojej miejscowości, to chętniej pomogę, ponieważ nawet jeśli tej osoby nie znam, to czuję jakąś więź.

Poza mediami, możemy wykorzystać zasięg znanych osób. Jeśli znasz osobiście taką osobę, możesz je poprosić o udostępnienie informacji o zbiórce.

Trzecią grupą nieznajomych będą użytkownicy portali crowdfundingowych, którzy przeglądając zbiórki w serwisie, zdecydują się na wsparcie Twojej.

Należy pamiętać o tym, że wykres wsparcia zbiórki w czasie będzie przyjmować kształt litery “U”, to znaczy, że największe wsparcie będzie w pierwszych i ostatnich dniach zbiórki. W międzyczasie wpłaty będą razem sporadyczne. Dlatego komunikacja powinna być dostosowana do tego mechanizmu. Przygotujmy wzmożoną promocję na rozpoczęcie i końcówkę. Warto też przypomnieć osobom, które już wsparły zbiórkę lub których o to wcześniej poprosiliśmy, aby pod koniec przypomnieć im o tym komunikatem: “Cześć! Jeszcze raz dziękuję za wcześniejszą pomoc. Do końca zbiórki pozostały 3 dni, ale wciąż brakuje jeszcze 3000 zł do zebrania. Jeśli masz jeszcze możliwość pomóc, to będę naprawdę wdzięczny/a”.

Zakończenie

Warto pamiętać, że koniec zbiórki to nie koniec projektu. Na koniec, kiedy uda nam się zebrać już finalna kwotę, warto jest podziękować wszystkim osobom, które zdecydowały się pomóc. Docenią naszą wdzięczność, tym bardziej, że zrobiły to tylko ze swojej dobrej woli i chęci pomocy.

Co, jeśli nie udało się zebrać finalnej kwoty? Jeśli zbiórka była prowadzona w portalu umożliwiającym wypłacenie kwoty, niezależnie od wyniku, pozostanie Ci dozbieranie brakujących środków w inny sposób. Możesz np. skorzystać z dofinansowania fundacji. Fundacje chętniej dofinansują sprzęt w przypadku wkładu własnego.

W przypadku niezebrania 100% zakładanej kwoty w portalach “wszystko albo nic” wpłaty wrócą automatycznie do wpłacających. Niestety jedynym rozwiązaniem wtedy jest przeanalizowanie błędów i przeprowadzenie nowej zbiórki, chociaż robienie tego w krótkim odstępie czasowym nie będzie dobrym rozwiązaniem.

Mam nadzieję, że przekazane tutaj wskazówki pomogą Ci w zrealizowaniu zbiórki crowdfundingowej z sukcesem. Życzę powodzenia i trzymam kciuki!

Autor: Kamil Bąbel, z wykształcenia socjolog, Project Manager w Fundacji Poland Business Run, autor bloga sredniozaawansowany.pl i ebooka “Finansowanie społecznościowe. Nowa forma mecenatu”.